Rechtbank Den Haag, 24-05-2017, ECLI:NL:RBOBR:2017:2852, 16/30305

1. De wetsartikelen die in deze uitspraak worden genoemd, zijn in de bijlage opgenomen.

2. Heel kort gezegd gaat het er in deze zaak om of de staatssecretaris de mvv nareis-aanvraag die referent als alleenstaande minderjarige voor zijn ouders heeft gedaan, mocht afwijzen op de grond dat referent inmiddels meerderjarig is geworden. Hieronder zal dat verder uiteen worden gezet.

3. Referent is geboren op 15 januari 1998 en heeft de Syrische nationaliteit. Eisers zijn de ouders van referent en hebben ook de Syrische nationaliteit. Referent is op 10 september 2015 zonder zijn ouders Nederland ingereisd. Op 19 september 2015 heeft hij – voor zichzelf – een asielaanvraag ingediend. Die aanvraag is door de staatssecretaris niet meteen in behandeling genomen. Volgens de staatssecretaris had dat te maken met de op dat moment grote instroom van asielaanvragen. De achttiende verjaardag van referent naderde; op 15 januari 2016 zou hij meerderjarig worden. Omdat voor het doen van een nareis-aanvraag zoals referent die wilde doen voor zijn ouders, een wettelijk vereiste is dat de referent minderjarig is¹, heeft referent vlak voor zijn verjaardag, op 13 januari 2016², de mvv nareis-aanvraag voor zijn ouders ingediend. Daarin heeft zijn gemachtigde vermeld: “ [naam] wordt achttien jaar op 15-01-2016. Momenteel heeft hij nog geen verblijfsvergunning, daar hij nog moet starten met de asielprocedure. Dit verloopt momenteel vertraagd, vanwege grote drukte omtrent de instroom van asielzoekers in ons land. Omdat de mogelijkheid tot het aanvragen van mvv op zijn achttiende vervaltwordt de aanvraag bij dezen in voren gedaan.”

4. Twee dagen later, op 15 januari 2016, is referent achttien jaar geworden. Zijn AA-procedure (asielprocedure) is gestart op 19 februari 2016. Bij besluit van 23 februari 2016 heeft referent een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd gekregen, geldig tot 19 september 2020. De asielvergunning is verleend met terugwerkende kracht vanaf 19 september 2015 (de datum waarop hij de asielaanvraag deed).

5. Vervolgens heeft de staatssecretaris op 19 juli 2016 met het primaire besluit beslist op de mvv nareis-aanvraag voor referents ouders. De aanvraag werd afgewezen omdat referent op het moment dat de asielvergunning aan hem werd bekendgemaakt, al meerderjarig was en hij op dat moment niet meer voldeed aan het wettelijk vereiste van minderjarigheid. Bij het bestreden besluit heeft de staatssecretaris de afwijzing gehandhaafd. Daarin heeft de staatssecretaris overwogen dat referent niet, zoals wettelijk voorgeschreven³, de mvv nareis-aanvraag heeft ingediend binnen drie maanden nadat hij Nederland is ingereisd. Vervolgens heeft de staatssecretaris overwogen: “De termijn van drie maanden vangt aan op het moment van het verlenen van de asielvergunning aan de referent en dus niet op het moment dat de aanvraag om een mvv wordt ingediend. Derhalve wordt gekeken naar de leeftijd die de referent had op de datum waarop (…) de verblijfsvergunning asiel verleend is.” Op de zitting heeft de gemachtigde van de staatssecretaris dit als volgt toegelicht. Omdat de mvv-aanvraag die referent deed, in wezen prematuur was (want ingediend voordat hem een asielvergunning was uitgereikt), is als peildatum genomen de datum van de bekendmaking (uitreiking) van de asielvergunning. Op die datum was referent meerderjarig. De staatssecretaris overweegt verder in het bestreden besluit dat nu referent meerderjarig is, hij niet meer kan worden gezien als alleenstaande minderjarige in de zin van de Gezinsherenigingsrichtlijn⁴ en in de zin van artikel 29, tweede lid en onder c van de Vw 2000, zodat zijn ouders niet in aanmerking komen voor verlening van een mvv nareis.

6. In beroep heeft referent onder meer aangevoerd dat de staatssecretaris ten onrechte de datum van het bekendmaken van de asielvergunning als peilmoment voor het bepalen van de leeftijd van referent heeft genomen. Het peilmoment zou moeten zijn de datum van zijn binnenkomst in Nederland, namelijk 10 september 2015, toen hij nog zeventien was. Ook heeft referent aangevoerd dat het feit dat zijn asielprocedure pas vijf maanden nadat hij de asielaanvraag deed, begon, niet aan hem te wijten is. Referent vindt dat het erop lijkt dat het laten oplopen van wachttijden met opzet is gebeurd om het aantal via gezinshereniging binnenkomende asielzoekers te temperen.

7. De rechtbank is van oordeel dat de staatssecretaris het bestreden besluit niet zorgvuldig heeft voorbereid en niet goed heeft gemotiveerd⁵. Daartoe overweegt zij het volgende.

8. In eerdere zaken over soortgelijke kwesties als hier aan de orde heeft de staatssecretaris het standpunt ingenomen dat als peildatum moet worden genomen: de datum waarop de referent de mvv nareis-aanvraag doet. Daarbij verwees de staatssecretaris naar de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 23 november 2015⁶. Onder meer deze rechtbank en zittingsplaats heeft geoordeeld dat de staatssecretaris, door te verwijzen naar die Afdelingsuitspraak en zich op het standpunt te stellen dat de aanvraagdatum van de mvv bepalend is voor het antwoord op de vraag of referent een alleenstaande minderjarige is, niet deugdelijk heeft gemotiveerd dat de mvv nareis niet kan worden verleend⁷. In die zaken was de betreffende referent op de aanvraagdatum van de mvv achttien jaar.

9. In deze zaak heeft de staatssecretaris echter niet als standpunt ingenomen dat de aanvraagdatum van de mvv als peildatum moet worden genomen. Referent was ook niet, zoals in de in overweging 8 genoemde zaken wel het geval was, achttien op het moment dat hij de mvv-aanvraag deed; hij was toen nog zeventien. Juist omdat referent vreesde dat zijn aanvraag (zoals in die andere zaken) zou worden afgewezen op de grond dat hij meerderjarig was, heeft hij de mvv-aanvraag gedaan vlak voor het moment dat hij meerderjarig werd.

10. Anders dus dan in de in overweging 8 genoemde zaken heeft de staatssecretaris in deze zaak het standpunt ingenomen dat als peildatum moet worden genomen: de datum van het bekendmaken van de asielvergunning. Die bekendmaking heeft plaatsgevonden op 23 februari 2016, toen de asielvergunning aan referent werd uitgereikt. De staatssecretaris heeft in het bestreden besluit niet gemotiveerd waarop hij heeft gebaseerd dat de datum van bekendmaking van de asielvergunning als peilmoment moet worden genomen, en ook op de zitting heeft diens gemachtigde daarover geen duidelijkheid kunnen bieden. Waarom de staatssecretaris dus, anders dan in de in overweging 8 genoemde zaken en jurisprudentie, zich hier niet op het standpunt stelt dat het peilmoment de aanvraagdatum van de mvv is, maar dat het peilmoment de datum van bekendmaking van de asielvergunning is, is mistig gebleven.

11. De staatssecretaris heeft wel verwezen naar artikel 29, tweede lid, van de Vw 2000 en gezegd dat alleen een vreemdeling die in het bezit is van een asielvergunning, een mvv nareis-aanvraag kan doen. Omdat referent op het moment dat hij de mvv-aanvraag deed, nog niet in het bezit was van een asielvergunning, was zijn mvv-aanvraag prematuur, zo stelt de staatssecretaris. Om die reden heeft de staatssecretaris, zo zegt hij, als peilmoment genomen de datum van de bekendmaking van de asielvergunning. De rechtbank verwerpt dat standpunt. De asielvergunning is immers met terugwerkende kracht tot 19 september 2015 (de datum waarop referent de asielaanvraag deed) verleend. Dat betekent dus dat referent op het moment dat hij de mvv-aanvraag deed (13 januari 2016) – achteraf bezien – beschikte over een asielvergunning. Het standpunt van de staatssecretaris dat referent de mvv-aanvraag prematuur deed, is dan ook niet juist: referent moet vanwege die terugwerkende kracht worden geacht te hebben beschikt over een asielvergunning op het moment dat hij de mvv-aanvraag deed. Op dat moment was hij minderjarig en dus een alleenstaande minderjarige in de zin van de Gezinsherenigingsrichtlijn en in de zin van artikel 29, tweede lid en onder c van de Vw 2000.

12. Bij dit alles komt nog het volgende. Referent heeft negen dagen na zijn inreis in Nederland een asielaanvraag ingediend. Pas vijf maanden later, op 19 februari 2016, heeft de staatssecretaris een begin gemaakt met de asielprocedure. In de tussentijd is de asielaanvraag dus blijven liggen, maar zag referent wel aankomen dat hij binnenkort achttien zou worden en dus alleen al om die reden volgens het standpunt van de staatssecretaris een mvv nareis-aanvraag zou worden afgewezen. Referent heeft daarom kort voor zijn verjaardag de mvv-aanvraag ingediend, ook al was hij nog niet in het bezit van een asielvergunning. Vervolgens heeft de staatssecretaris die aanvraag afgewezen omdat referent op de dag van het bekendmaken van de asielvergunning meerderjarig was. De rechtbank is van oordeel dat de staatssecretaris, door te handelen zoals hij heeft gedaan, referent in een Catch-22 situatie heeft gebracht: als referent had gewacht met het doen van de mvv-aanvraag totdat hij een asielvergunning had, zou de staatssecretaris de aanvraag hebben afgewezen omdat hij op het moment van de mvv-aanvraag meerderjarig was, maar nu referent niet heeft gewacht en de mvv-aanvraag uit voorzorg eerder deed, werd hem tegengeworpen dat de aanvraag prematuur was en werd het moment van het bekendmaken van de asielaanvraag als peilmoment gekozen, met ook als resultaat: een afwijzing. Dat is, naar het oordeel van de rechtbank, niet juist. Het is referent immers niet aan te rekenen dat zijn asielaanvraag zodanig lang is blijven liggen dat hij zich vanwege het naderen van zijn achttiende verjaardag genoodzaakt zag de mvv-aanvraag te doen voordat hij in bezit van een asielvergunning was.

13. De rechtbank is dan ook van oordeel dat de staatssecretaris niet deugdelijk heeft gemotiveerd dat eisers niet in aanmerking komen voor de aangevraagde mvv. Het beroep is daarom gegrond en het bestreden besluit wordt vernietigd. De staatssecretaris wordt opgedragen opnieuw te beslissen op het bezwaar van eisers.

14. Omdat de rechtbank het beroep gegrond verklaart, bepaalt de rechtbank dat de staatssecretaris aan eisers het door hun betaalde griffierecht vergoedt.

15. De rechtbank veroordeelt de staatssecretaris in de door eisers gemaakte proceskosten. Die kosten stelt de rechtbank op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vast op € 990,– (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting, € 495,– per punt).