Hoge Raad, 23-05-2017, ECLI:NL:HR:2017:949, 15/03460

Gegevens

Instantie: Hoge Raad

Datum uitspraak: 23 mei 2017

Datum publicatie: 23 mei 2017

ECLI: ECLI:NL:HR:2017:949

Formele relaties

Conclusie: ECLI:NL:PHR:2017:364, Gevolgd
In cassatie op : ECLI:NL:GHDHA:2015:1891, (Gedeeltelijke) vernietiging met terugwijzen

Zaaknummer: 15/03460

Relevante informatie: Wetboek van Strafrecht [Tekst geldig vanaf 01-07-2023], Wetboek van Strafrecht [Tekst geldig vanaf 01-07-2023] art. 33a, Wetboek van Strafrecht [Tekst geldig vanaf 01-07-2023] art. 420bis, Wetboek van Strafvordering [Tekst geldig vanaf 01-03-2023 tot 01-10-2025], Wetboek van Strafvordering [Tekst geldig vanaf 01-03-2023 tot 01-10-2025] art. 94a

Inhoudsindicatie

Cassatie OM en verdachte. 1. Medeplegen van gewoontewitwassen, art. 420ter Sr en art. 420bis.1.b Sr; kwalificatieklacht. 2. Verbeurdverklaring van ex art. 94a Sv inbeslaggenomen geldbedrag? Ad 1. Het beroep op de rechtspraak over de kwalificeerbaarheid als witwassen van het 'verwerven of voorhanden hebben' van onmiddellijk uit eigen misdrijf afkomstige voorwerpen (vgl. ECLI:NL:HR:2014:702 en ECLI:NL:HR:2016:2842) slaagt niet. De bewezenverklaring houdt ook in dat verdachte de geldbedragen heeft "overgedragen" en heeft "omgezet" a.b.i. art. 420bis lid 1 onder b Sr. In aanmerking genomen dat het Hof bij de kwalificatie van het bewezenverklaarde kennelijk geen zelfstandige betekenis heeft toegekend aan het "verwerven" en "voorhanden hebben" van de geldbedragen, zou de mogelijke gegrondheid van het middel van verdachte niet tot cassatie behoeven te leiden wegens het ontbreken van voldoende belang van verdachte daarbij (vgl. ECLI:NL: HR:2015:3043). Ad 2. HR herhaalt ECLI:NL:HR:2015:3689: voor verbeurdverklaring a.b.i. art. 33a Sr is niet nodig dat ex art. 94 Sv beslag is gelegd op het voorwerp waarvan de verbeurdverklaring wordt uitgesproken. Een conservatoir beslag ex art. 94a Sv staat niet eraan in de weg dat een voorwerp wordt verbeurdverklaard. ’s Hofs oordeel dat de gelden waarop conservatoir beslag rust niet kunnen worden verbeurdverklaard is onjuist. Volgt gedeeltelijke vernietiging en terugwijzing. Samenhang met 15/03265 en 15/03373.

Uitspraak

23 mei 2017

Strafkamer

nr. S 15/03460

AKA/DFL

Hoge Raad der Nederlanden

Arrest

op het beroep in cassatie tegen een arrest van het Gerechtshof Den Haag van 10 juli 2015, nummer 22/004303-12, in de strafzaak tegen:

[verdachte] , geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1987.

1 Geding in cassatie

De beroepen zijn ingesteld door de verdachte en de Advocaat-Generaal bij het Hof.

Namens de verdachte heeft O.J. Much, advocaat te Rotterdam, middelen van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Advocaat-Generaal bij het Hof heeft bij schriftuur een middel van cassatie voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Advocaat-Generaal T.N.B.M. Spronken heeft geconcludeerd tot vernietiging van de bestreden uitspraak wat betreft de afwijzende beslissing op de vordering tot verbeurdverklaring van het inbeslaggenomen geldbedrag van € 6.109,69, tot het alsnog verbeurdverklaren van dat geldbedrag door de Hoge Raad en tot verwerping van het beroep van de verdachte.

2 Beoordeling van het namens de verdachte voorgestelde vierde middel

2.1.

Het middel klaagt onder meer over het oordeel van het Hof dat het onder 3 bewezenverklaarde het "medeplegen van gewoontewitwassen" oplevert.

2.2.1.

Ten laste van de verdachte is onder 3 bewezenverklaard dat:

"hij op tijdstippen in de periode van 1 oktober 2010 tot en met 1 november 2011 in Nederland, tezamen en in vereniging met anderen, telkens voorwerpen, te weten geldbedragen, heeft verworven en voorhanden heeft gehad en heeft overgedragen en heeft omgezet, terwijl hij, verdachte, en zijn mededaders wisten dat bovenomschreven geldbedragen - onmiddellijk of middellijk - afkomstig waren uit enig misdrijf, hebbende hij, verdachte, en zijn mededaders van het plegen van witwassen een gewoonte gemaakt."

2.2.2.

Het Hof heeft het onder 3 bewezenverklaarde gekwalificeerd als "medeplegen van gewoontewitwassen".

2.3.

Het middel doet een beroep op rechtspraak van de

Hoge Raad over in het bijzonder de kwalificeerbaarheid als witwassen van het 'verwerven of voorhanden hebben' van onmiddellijk uit eigen misdrijf afkomstige voorwerpen (vgl. HR 25 maart 2014, ECLI:NL:HR:2014:702, NJ 2014/302 en HR 13 december 2016, ECLI:NL:HR:2016:2842). Met die rechtspraak wordt gedoeld op het 'verwerven of voorhanden hebben' als bedoeld in het eerste lid onder b van art. 420bis Sr. De bewezenverklaring houdt evenwel ook in dat de verdachte de geldbedragen heeft "overgedragen" en heeft "omgezet" als bedoeld in het evengenoemde onderdeel van dat artikellid. Gelet hierop en in aanmerking genomen dat het Hof bij de kwalificatie van het bewezenverklaarde kennelijk geen zelfstandige betekenis heeft toegekend aan het "verwerven" en "voorhanden hebben" van de geldbedragen, zou de mogelijke gegrondheid van deze klacht niet tot cassatie behoeven te leiden wegens het ontbreken van voldoende belang van de verdachte bij deze klacht (vgl. HR 13 oktober 2015, ECLI:NL:HR:2015:3043, NJ 2016/80).

2.4.

Het middel is in zoverre tevergeefs voorgesteld.

3. Beoordeling van de namens de verdachte voorgestelde middelen voor het overige

De middelen kunnen ook voor het overige niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien art. 81, eerste lid, RO, geen nadere motivering nu de middelen in zoverre niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

4. Beoordeling van het door de Advocaat-Generaal bij het Hof voorgestelde middel

4.1.

Het middel klaagt dat het Hof ten onrechte de vordering tot verbeurdverklaring van een geldbedrag van € 6.109,69 heeft afgewezen.

4.2.

Het Hof heeft - voor zover voor de beoordeling van het middel van belang - als volgt overwogen en beslist:

"Ten aanzien van de inbeslaggenomen gelden overweegt het hof dat uit het dossier en hetgeen de advocaat-generaal naar voren heeft gebracht, blijkt dat het om conservatoir in beslaggenomen gelden gaat. Gelden waarop conservatoir beslag rust kunnen niet verbeurd verklaard worden. Het hof zal daarom, anders dan de advocaat-generaal heeft gevorderd, deze gelden niet verbeurdverklaren."

4.3.

Voor verbeurdverklaring als bedoeld in art. 33a Sr is niet nodig dat op de voet van art. 94 Sv beslag is gelegd op het voorwerp waarvan de verbeurdverklaring wordt uitgesproken. Ingevolge art. 34 Sr zal in zo een geval het voorwerp moeten worden uitgeleverd of de geschatte waarde daarvan moeten worden betaald. Voor uitlevering zal de verdachte, indien op hetzelfde voorwerp een ander dan het in art. 94 Sv vermelde beslag is gelegd, afhankelijk zijn van de medewerking van de beslaglegger. Een conservatoir beslag als bedoeld in art. 94a Sv staat derhalve niet eraan in de weg dat een voorwerp wordt verbeurdverklaard. Een andersluidende opvatting zou ook tot het onaanvaardbare resultaat leiden dat de strafrechter door een beslaglegger in zijn sanctiemogelijkheden wordt beperkt (vgl. HR 22 december 2015, ECLI:NL:HR:2015:3689, NJ 2016/62).

4.4.

Het oordeel van het Hof zoals weergegeven onder 4.2 is derhalve onjuist.

4.5.

Het middel slaagt.

5 Slotsom

Nu de Hoge Raad geen grond aanwezig oordeelt waarop de bestreden uitspraak ambtshalve zou behoren te worden vernietigd, brengt hetgeen hiervoor is overwogen mee dat als volgt moet worden beslist.