Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 11-07-2017, ECLI:NL:GHSHE:2017:3137, 200 200 699_01

In de onderhavige procedure vordert [geïntimeerde] , voor zover in hoger beroep nog van belang, veroordeling van [Autohandel & Autopoetsbedrijf] tot:

met veroordeling van [Autohandel & Autopoetsbedrijf] in de proceskosten.

Aan deze vordering heeft [geïntimeerde] ten grondslag gelegd, kort samengevat en voor zover in hoger beroep van belang, dat op 15 januari 2016 bleek dat het motorvermogen van de auto met meer dan de helft was afgenomen als gevolg van een defecte turbocompressor, dat [Autohandel & Autopoetsbedrijf] heeft geweigerd dit gebrek onder de gegeven garantie te herstellen, dat [Autohandel & Autopoetsbedrijf] dus in de nakoming van de koopovereenkomst tekortgeschoten is en in verzuim is geraakt, en dat [geïntimeerde] dus terecht de ontbinding van de koopovereenkomst heeft ingeroepen.

[Autohandel & Autopoetsbedrijf] heeft bij de kantonrechter mondeling verweer gevoerd, welk verweer is weergegeven in het extract van het audiëntieblad van de rolzitting van 9 maart 2016. Dat verweer zal, voor zover in hoger beroep van belang, in het navolgende aan de orde komen.

Het hof begrijpt uit onderdeel 1 en rechtsoverweging 3.4 van het vonnis van 22 juni 2016 dat in de procedure bij de kantonrechter een tussenvonnis van 4 mei 2016 is gewezen waarbij een comparitie van partijen is gelast. Dit tussenvonnis is door [Autohandel & Autopoetsbedrijf] niet aan het hof overgelegd. Het hof gaat er op grond van de inhoud van het eindvonnis vanuit dat in het tussenvonnis geen inhoudelijke overwegingen over het geschil zijn opgenomen.

In het eindvonnis van 22 juni 2016 heeft de kantonrechter, kort samengevat en voor zover in hoger beroep van belang, als volgt overwogen.

Op grond van deze oordelen heeft de kantonrechter de hiervoor in rov. 3.2.1 weergegeven vorderingen van [geïntimeerde] toegewezen, het meer of anders gevorderde afgewezen en [Autohandel & Autopoetsbedrijf] als de in het (grotendeels) ongelijk gestelde partij in de proceskosten veroordeeld.

[Autohandel & Autopoetsbedrijf] heeft in hoger beroep acht grieven aangevoerd tegen het vonnis van 22 juni 2016, waarbij grief IV tweemaal voorkomt. Het hof zal de eerste grief IV aanduiden als grief IVA en de tweede grief IV als grief IVB.

[Autohandel & Autopoetsbedrijf] heeft op grond van haar grieven geconcludeerd tot vernietiging van het bestreden vonnis en tot:

Het hof zal de grieven I en V gezamenlijk behandelen. Deze grieven zijn gericht tegen het in rechtsoverweging 3.7 van het vonnis neergelegde oordeel dat [Autohandel & Autopoetsbedrijf] in de nakoming van de koopovereenkomst is tekortgeschoten omdat de auto op 15 januari 2016 een substantieel deel van het motorvermogen verloor als gevolg van een niet goed functionerende turbo. In de toelichting op de grieven voert [Autohandel & Autopoetsbedrijf] aan dat de auto ten tijde van de aflevering op 26 november 2015 goed functioneerde, dat de auto op 7 december 2015 bij de APK-keuring is goedgekeurd, dat [geïntimeerde] de auto intensief heeft gebruikt (voor verhuur) en dat [geïntimeerde] gelet op de ouderdom van de auto, het aantal daarmee reeds gereden kilometers, het type en de lage aankoopprijs, rekening moest houden met de mogelijkheid dat op enig moment een mankement aan de auto zou kunnen ontstaan.

Deze grieven zijn terecht voorgedragen. [geïntimeerde] heeft niet betwist dat zij, alvorens de auto op 26 november 2015 te kopen, een proefrit heeft gemaakt en dat de auto op dat moment goed functioneerde. Voorts heeft [geïntimeerde] niet gesteld dat het door haar genoemde verlies aan motorvermogen eerder dan medio januari 2016 is opgetreden. De auto heeft kennelijk bijna twee maanden naar tevredenheid gefunctioneerd. [geïntimeerde] heeft niet betwist dat zij de auto in deze periode redelijk intensief heeft laten gebruiken, namelijk als huurauto.

Ook als pas enige tijd na aankoop van een tweedehands auto een (ernstig) gebrek optreedt, kan geoordeeld worden dat de auto niet aan de overeenkomst beantwoordt. Dat zal het geval kunnen zijn als de koper in de gegeven omstandigheden niet behoefde te verwachten dat een dergelijk ernstig gebrek binnen de betreffende periode zou ontstaan (zie onder meer HR 11 juli 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD2410). In het onderhavige geval kan echter niet gezegd worden dat [geïntimeerde] het optreden van een gebrek als het onderhavige binnen een periode van ongeveer twee maanden na het verkrijgen van de auto niet behoefde te verwachten. Het hof neemt daarbij in aanmerking dat de auto een respectabele leeftijd had van bijna veertien jaar, dat met de auto een aanzienlijk aantal kilometers was gereden (beide partijen wisten blijkens de koopovereenkomst dat de kilometerstand op de teller niet juist was), dat de koopprijs niet hoog was (kennelijk passend bij een wagen van deze leeftijd en geschat aantal gereden kilometers) en dat het een kleine bedrijfswagen betrof die intensief werd gebruikt. Een koper van een dergelijke tweedehands wagen kan niet zeer verbaasd zijn als na enkele maanden een probleem optreedt dat door middel van een reparatie opgelost moet worden.

Het oordeel van de kantonrechter dat de geleverde auto niet aan de overeenkomst heeft beantwoord en dat [Autohandel & Autopoetsbedrijf] daarom in de koopovereenkomst tekortgeschoten is, kan dus niet in stand blijven. Daarmee ontvalt ook de bodem aan het oordeel van de kantonrechter dat de koopovereenkomst wegens deze tekortkoming rechtsgeldig ontbonden is. De overwegingen die in het vonnis zijn neergelegd, kunnen de door de kantonrechter uitgesproken veroordeling van [Autohandel & Autopoetsbedrijf] om de koopsom vermeerderd met rente en kosten terug te betalen dus niet dragen. Dit betekent dat de andere grieven niet meer behandeld hoeven te worden.

Omdat de grieven I en V terecht zijn voorgedragen en de overwegingen waarop de bij het vonnis uitgesproken veroordelingen zijn gebaseerd, die veroordelingen niet kunnen dragen, moet het hof op grond van de devolutieve werking van het hoger beroep onderzoeken of [geïntimeerde] nog andere gronden heeft aangevoerd die tot toewijzing van haar vorderingen kunnen leiden.

Een dergelijke andere grond heeft [geïntimeerde] inderdaad aangevoerd. In de inleidende dagvaarding heeft [geïntimeerde] gesteld dat [Autohandel & Autopoetsbedrijf] in de nakoming van de koopovereenkomst tekortgeschoten is door, toen op 15 januari 2016 bleek dat het motorvermogen van de auto met meer dan de helft was afgenomen als gevolg van een defecte turbocompressor, te weigeren dit gebrek onder de gegeven garantie te herstellen.

[Autohandel & Autopoetsbedrijf] heeft als verweer tegen die stelling onder meer aangevoerd dat geen sprake is geweest van een defecte turbocompressor, dat zij niet gehouden was om het bij de turbocompressor gerezen probleem onder de garantie te herstellen en dat dat ontbinding van de koopovereenkomst niet mogelijk is omdat [Autohandel & Autopoetsbedrijf] niet op de voet van artikel 6:82 lid 1 BW in gebreke is gesteld en in verzuim is geraakt.

Het hof zal in het navolgende uitgaan van de veronderstelling dat het medio januari 2016 gerezen probleem verband hield met een niet goed functioneren van de turbocompressor en dat op [geïntimeerde] ingevolge de overeenkomst de verbintenis rustte om dat probleem onder de garantie op te lossen. Ook als van die veronderstellingen wordt uitgegaan, is de vordering van [geïntimeerde] niet toewijsbaar. Het hof overweegt daartoe het volgende.

Iedere tekortkoming van een partij in de nakoming van een van haar verbintenissen, geeft aan de wederpartij in beginsel de bevoegdheid om de overeenkomst geheel of ten dele te ontbinden (artikel 6:265 lid 1 BW). [geïntimeerde] heeft niet betwist dat [Autohandel & Autopoetsbedrijf] een reparatie had kunnen uitvoeren om het probleem op te lossen. Er is in zoverre dus geen sprake van dat nakoming door [Autohandel & Autopoetsbedrijf] blijvend of tijdelijk onmogelijk was in de zin van artikel 6:265 lid 2 BW. Dat brengt mee dat de bevoegdheid om de overeenkomst te ontbinden, ingevolge artikel 6:265 lid 2 BW pas zou ontstaan nadat [Autohandel & Autopoetsbedrijf] in verzuim verkeerde.

Dat [Autohandel & Autopoetsbedrijf] op enigerlei andere wijze in verzuim is geraakt, is door [geïntimeerde] niet, althans niet op voldoende onderbouwde wijze, gesteld. Het hof tekent hierbij aan dat de eis van een deugdelijke ingebrekestelling met een redelijke termijn juist is gesteld om de schuldenaar ertoe te dwingen zijn standpunt duidelijk te bepalen en kenbaar te maken. Om die reden mag niet te snel uit andersoortige handelingen of mededelingen van de schuldenaar worden afgeleid dat hij zal blijven weigeren de op hem rustende verbintenissen na te komen en dat hij om die reden zonder ingebrekestelling in verzuim is geraakt. Op de daarop betrekking hebbende wetsartikelen (artikel 6:82 lid 2 BW of 6:83 sub c BW) heeft [geïntimeerde] overigens ook geen beroep gedaan.

Omdat [Autohandel & Autopoetsbedrijf] niet in verzuim is geraakt, kan het beroep dat [geïntimeerde] heeft gedaan op ontbinding van de overeenkomst geen doel treffen.

In de inleidende dagvaarding sub 18 heeft [geïntimeerde] – mogelijk door een verschrijving – gerept van ontbinding van de overeenkomst wegens dwaling. Volledigheidshalve overweegt het hof dat, voor zover [geïntimeerde] een beroep op vernietiging van de overeenkomst wegens dwaling heeft willen doen, dat beroep onvoldoende onderbouwd is tegenover het door [Autohandel & Autopoetsbedrijf] gevoerde gemotiveerde verweer. Het hof wijst in dit verband op hetgeen in rov. 3.4.3 van dit arrest is overwogen. Uit die overweging blijkt dat de omstandigheden van het onderhavige geval geen beroep op vernietiging van de overeenkomst wegens dwaling rechtvaardigen.

Het bovenstaande brengt mee dat de vorderingen van [geïntimeerde] niet toewijsbaar zijn. Het hof zal het bestreden vonnis daarom vernietigen en, opnieuw rechtdoende:

 de vorderingen van [geïntimeerde] afwijzen;

Het hof zal dit arrest, zoals door [Autohandel & Autopoetsbedrijf] gevorderd, uitvoerbaar bij voorraad verklaren.