Centrale Raad van Beroep, 23-05-2017, ECLI:NL:CRVB:2017:1894, 14-3985 WWB

1.1.

Appellante ontvangt met ingang van 1 januari 1985 bijstand, ten tijde hier van belang naar de norm voor een alleenstaande ingevolge de Wet werk en bijstand (WWB). Appellante staat met ingang van 15 november 2007 ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (GBA, thans basisregistratie personen) van de gemeente Ouder-Amstel op het adres [uitkeringsadres] (uitkeringsadres).

1.2.

1.3.

Naar aanleiding van de voorlopige bevindingen van de sociale recherche, neergelegd in een rapportage van 27 februari 2012, heeft het college bij besluit van 27 februari 2012, na bezwaar gehandhaafd bij besluit van 25 juli 2012 (bestreden besluit 1), de uitbetaling van de bijstandsuitkering van appellante met ingang van 1 februari 2012 geblokkeerd.

1.4.

1.5.

1.6.

Naar aanleiding van een daartoe ingediende aanvraag om bijstand heeft het college bij besluit van 28 augustus 2012 het bezwaar tegen de afwijzing van deze aanvraag gegrond verklaard en aan appellante met ingang van 17 april 2012 opnieuw bijstand naar de norm voor een alleenstaande toegekend. Bij uitspraak van 6 juni 2014 heeft de rechtbank Amsterdam het beroep tegen het besluit van 28 augustus 2012 gegrond verklaard, dat besluit vernietigd, het besluit tot afwijzing van de aanvraag om bijstand herroepen en zelf in de zaak voorzien door te bepalen dat aan appellante met ingang van 5 april 2012 bijstand naar de norm voor een alleenstaande wordt toegekend.

2. Bij de aangevallen uitspraak heeft de rechtbank, voor zover hier van belang, de beroepen van appellante tegen de bestreden besluiten ongegrond verklaard. Daartoe heeft de rechtbank, samengevat weergegeven, overwogen dat het college gelet op de onderzoeksbevindingen voldoende heeft onderbouwd dat appellante en P in de periode vanaf 14 februari 2012 een gezamenlijke huishouding hebben gevoerd op het uitkeringsadres en dat aan appellante in die periode ten onrechte als zelfstandig subject bijstand is verleend. De rechtbank acht de onderzoeksbevindingen onvoldoende voor de conclusie dat P ook voor die datum zijn hoofdverblijf op het uitkeringsadres heeft gehad. Ten aanzien van de periode vanaf 1 april 2007 heeft appellante kunnen beschikken en ook daadwerkelijk beschikt over de tegoeden op de bankrekeningen op naam van P en op naam van diens zoon. Als gevolg van de schending van de inlichtingenverplichting voor wat betreft de bankrekeningen kan niet worden vastgesteld, of, en zo ja in hoeverre appellante nog heeft verkeerd in bijstandbehoevende omstandigheden.

3. Appellante heeft zich in hoger beroep op de hierna te bespreken gronden tegen de aangevallen uitspraak gekeerd.

4. De Raad komt tot de volgende beoordeling.

4.2.

De in dit geding nog te beoordelen periode loopt, gelet op de in 1.6 genoemde toekenning van bijstand, van 1 april 2007 tot 5 april 2012 (te beoordelen periode).

4.3.

Een besluit tot intrekking van bijstand is een voor de betrokkene belastend besluit, waarbij het aan het bijstandverlenend orgaan is om de nodige kennis te vergaren. Dat betekent dat de last om aannemelijk te maken dat aan de voorwaarden voor intrekking en terugvordering is voldaan in beginsel op het bestuursorgaan rust.

4.4.

Ingevolge artikel 17, eerste lid, van de WWB doet de belanghebbende aan het college op verzoek of onverwijld uit eigen beweging mededeling van alle feiten en omstandigheden waarvan hem redelijkerwijs duidelijk moet zijn dat zij van invloed kunnen zijn op het recht op bijstand.

4.5.

Het gegeven dat een bankrekening op naam van een betrokkene staat, brengt - behoudens tegenbewijs - mee dat het op die rekening staande tegoed een bestanddeel vormt van het vermogen waarover hij beschikt of redelijkerwijs kan beschikken.

4.6.

Vaststaat dat beide bankrekeningen in de te beoordelen periode op naam van P en op naam van diens zoon stonden, zodat de in 4.5 bedoelde situatie zich hier niet voordoet. Gelet op 4.3 rust de bewijslast om aannemelijk te maken dat appellante in de te beoordelen periode kon beschikken over de tegoeden op beide bankrekeningen dan ook op het college.

4.8.

Schending van de inlichtingenverplichting levert een rechtsgrond op voor intrekking van de bijstand indien als gevolg daarvan niet kan worden vastgesteld of en, zo ja, in hoeverre de betrokkene verkeert in bijstandbehoevende omstandigheden. Het is dan aan de betrokkene aannemelijk te maken dat hij, indien hij destijds wel aan de inlichtingenverplichting zou hebben voldaan, over de betreffende periode recht op volledige dan wel aanvullende bijstand zou hebben gehad.

4.9.

Het geschil in hoger beroep voor zover het betreft de conclusie van het college dat appellante en P een gezamenlijke huishouding hebben gevoerd is beperkt tot de periode van 14 februari 2012 tot 5 april 2012 (periode hier in geding).

4.10.

Ingevolge artikel 3, derde lid, van de WWB is sprake van een gezamenlijke huishouding indien twee personen hun hoofdverblijf hebben in dezelfde woning en zij blijk geven zorg te dragen voor elkaar door middel van het leveren van een bijdrage in de kosten van de huishouding dan wel anderszins.

4.11.

De vraag waar iemand zijn hoofdverblijf heeft dient te worden beoordeeld aan de hand van concrete feiten en omstandigheden. Appellante en P stonden in de periode hier in geding op verschillende adressen ingeschreven. Dat gegeven staat op zichzelf niet in de weg aan het hebben van hoofdverblijf in dezelfde woning. Vergelijk de uitspraak van 21 april 2015, ECLI:NL:CRVB:2015:1370.

4.12.

De onderzoeksbevindingen bieden een toereikende grondslag voor het oordeel dat appellante en P in de periode hier in geding beiden hun hoofdverblijf hebben gehad in de woning van appellante op het uitkeringsadres. Daartoe is het volgende van belang.

4.13.

Wederzijdse zorg kan blijken uit een bepaalde mate van financiële verstrengeling tussen de betrokkenen die verder gaat dan het uitsluitend delen van de woonlasten en hiermee samenhangende lasten. Indien van een zodanige verstrengeling niet of slechts in geringe mate sprake is kunnen ook andere feiten of omstandigheden voldoende zijn om aan te nemen dat de betrokkenen in zorg voor elkaar voorzien, Een afweging van alle ten aanzien van betrokkenen gebleken feiten en omstandigheden, die niet van subjectieve aard zijn, zal bepalend zijn voor het antwoord op de vraag of aan het zorgcriterium in een concreet geval is voldaan.

4.14.

De onderzoeksbevindingen bieden tevens een toereikende grondslag voor de conclusie dat in de periode hier in geding sprake is van wederzijdse zorg. Dat sprake is van een verdergaande financiële verstrengeling tussen appellante en P blijkt reeds uit 4.7.4. Naast de omstandigheid dat appellante kon beschikken over de tegoeden op de bankrekeningen van P blijkt uit de in 4.12.3 genoemde verklaringen van P dat hij de boodschappen betaalde en dat appellante dit soms deed. Ook heeft hij onder meer verklaard dat appellante zijn financiële zaken verzorgde en dat zij samen eten.

4.15.

Uit 4.9 tot en met 4.14 volgt dat het college aannemelijk heeft gemaakt dat appellante en P in de periode hier in geding een gezamenlijke huishouding met elkaar hebben gevoerd. Anders dan appellante heeft betoogd, bestaat geen grond voor de conclusie dat de situatie na 14 februari 2012 is gewijzigd. Dat de sociale recherche na 21 maart 2012, op welke datum een buurtbewoner en een oud-bewoner van het uitkeringsadres respectievelijk het adres van P zijn gehoord, geen op de gezamenlijke huishouding gerichte onderzoeksactiviteiten meer heeft verricht, betekent niet dat aan de daaraan voorafgaande in 4.9 tot en met 4.14 genoemde onderzoeksbevindingen geen betekenis meer toekomt. Nu geen aanwijzingen voorhanden zijn om aan te nemen dat een wijziging is opgetreden in de feitelijke woon- en leefsituatie, zoals deze naar voren is gekomen uit de onderzoeksbevindingen van de sociale recherche, vormen deze onderzoeksbevindingen een toereikende grondslag voor de conclusie van het college dat in de gehele hier in geding zijnde periode sprake is van een gezamenlijke huishouding.

4.16.

Appellante heeft geen zelfstandige gronden aangevoerd tegen de terugvordering, zodat het oordeel van de rechtbank hierover geen nadere bespreking behoeft.

4.17.

Uit 4.1 tot en met 4.16 volgt dat het hoger beroep van appellante niet slaagt en de aangevallen uitspraak, voor zover aangevochten, moet worden bevestigd.